Źródło: archiwum prywatne Agnieszki Czerkawskiej.

Jak dbać o dobrostan srebrnej generacji i pracowników 50+? Czy doświadczenia zatrudnionych i poczucie dobrostanu zyskują na znaczeniu w strategiach zarządzania? Czym jest wellbeing i jak wdrażać go w życie? Zapraszamy na wywiad z prekursorką wellbeingu w Polsce, CEO Wellbeing Institute, praktykiem psychologii pozytywnej, coachem, wellbeing ekspertką, wykładowcą akademickim, Agnieszką Czerkawską.

Zainspiruj się i już dziś zadbaj o swoje subiektywne poczucie szczęścia!

Flexi:pl: „Wizja bez działania jest jak marzenie, działanie bez wizji, jest jak podróż bez celu, wizja w połączeniu z działaniem może zmienić świat”. Jaka jest kondycja dla wdrożenia wizji i działania w obszarach projektów wellbeingu w organizacjach?

Agnieszka Czerkawska: To było moje prywatne motto, którym kierowałam się zaczynając przygodę z propagowaniem wellbeingu w Polsce w 2017 roku. Jestem przekonana, że zarówno moja prywatna działalność, działalność Wellbeing Institute, jak i innych pasjonatów wellbeingu, przyczyniła się do tego, temat dobrostanu pracowników na dobre zagościł w świadomości polskich organizacji.

Byłam świeżo po studiach podyplomowych na kierunku Psychologia Pozytywna, gdzie poznałam m.in. model dobrostanu PERMA Prof. Martina Seligmana, dowiedziałam się, jak ważna jest rola pozytywnych emocji i pozytywności w naszym życiu, że są skuteczne działania, potwierdzone badaniami naukowymi, które zwiększają i budują poczucie szczęścia. Byłam tym zafascynowana, szczególnie gdy okazało się, że jako optymistka wiele z tych rzeczy praktykowałam już od dawna, intuicyjnie na co dzień w swoim życiu. Jestem wizjonerką i marzył mi się świat, w którym ludzie są bardziej szczęśliwi, a ponieważ spędzamy znaczną część naszego życia w pracy, a praca wpływa na poczucie dobrostanu, więc postanowiłam zająć się na początek propagowaniem wellbeingu w organizacjach. Sama przez 20 lat byłam pracownikiem na etatach, często czułam się sfrustrowana i niedoceniana lub doceniana w niewłaściwy sposób, dostając jeszcze więcej pracy „bo nikt tego, tak dobrze nie zrobi jak Ty”. Dopiero gdy w 2008 roku założyłam swoją pierwszą spółkę konsultingową, zajmującą się pozyskiwaniem funduszy unijnych dla przedsiębiorców, uczelni wyższych oraz gmin, doświadczyłam pierwszy raz w pełni dobrostanu w pracy, choć jeszcze nie wiedziałem, że to się tak nazywa. 😉 Praca na swoim dała mi możliwość kreowania i realizacji własnych pomysłów, poczucia sprawstwa, ogromnej satysfakcji, poczucia sensu, choć wiązała się z dużo większym ryzykiem, i odpowiedzialnością niż praca na etacie. W 2018 roku powstał oficjalnie Wellbeing Institute, którego misją jest podnoszenie poziomu wellbeingu ludzi i organizacji, choć jestem jego Prezesem, to faktycznie od 2019 roku na jego czele stoi Agata Pelc Dyrektor Zarządzająca.

Z roku na rok widzimy, jak ta świadomość konieczności dbania o dobrostan pracowników wzrasta. Organizacje zaczynają dostrzegać, że w wellbeingu nie chodzi o przysłowiowe „owocowe piątki”, okazjonalne dni zdrowia czy zajęcia sportowe, choć oczywiście mogą pozytywnie wpływać na dobrostan, że nie sprawdzają się działania sporadyczne, skopiowane od innych organizacji, tylko działanie systemowe, na poziomie strategicznym, które są dopasowane do potrzeb konkretnych pracowników i organizacji. Pandemia również przyczyniła się paradoksalnie do zwiększenia zainteresowania dobrostanem w pracy.

W Wellbeing Institute stworzyliśmy model wellbeingowej organizacji, który obejmuje 6 obszarów: świadomość, zdrowie, relacje, miejsce pracy, kultura organizacyjna, systemy i procesy, który wykorzystujemy na co dzień, współpracując z organizacjami i wspierając je w tworzeniu i wdrożeniu skutecznych programów wellbeingowych, a także szkoląc Chief Wellbeing Officerów. A więc osoby, które na co dzień zajmują się lub będą zajmować się wellbeingiem w organizacji. Naszą pierwszą dużą inicjatywą było ogłoszenie 8 września światowym dniem wellbeingu „World Wellbeing Day” oraz zorganizowanie właśnie 8 września 2018 roku kampanii społecznej, propagującej wellbeing. Wzięło w niej udział kilkudziesięciu ambasadorów wellbeingu z całego świata, którzy tłumaczyli, co dla nich oznacza wellbeing i jak o niego dbają. W tym dniu został także przyznany pierwszy w Polsce Wellbeing Leader Certificate dla firmy OpsTalent z Wrocławia. Obecnie taki certyfikat posiada kilkanaście firm w Polsce, co nas bardzo cieszy. Wraz ze wzrostem świadomości znaczenia wellbeingu, przybywa firm, które chcą poddać się dość wymagającemu audytowi i udokumentować podejmowanie działań podnoszących dobrostan pracowników we wszystkich 6 obszarach zawartych w naszym modelu wellbeingowej organizacji.

Flexi:pl: Czy konferencje WELLBEING W ORGANIZACJI oraz WELLBEING W PRAKTYCE to sposoby na wdrażanie do DNA firm wiedzy na temat wartości dobrostanu pracowników?

Agnieszka Czerkawska: Od kilku lat cyklicznie organizujemy konferencje poświęcone dobrostanowi pracowników „Wellbeing w organizacji”, pierwsza odbyła się w 2017 roku we Wrocławiu, o ostatnia VI edycja w maju 2023 w Warszawie. Konferencje przeznaczone są dla środowisk biznesowych: właścicieli i zarządów firm, liderów, managerów działów HR, CSR, EB, PR, a także innych osób zainteresowanych problematyką dobrostanu psychofizycznego (wellbeingu) i szczęścia pracowników oraz tematyką dobrostanu osobistego. Celem naszych konferencji jest dostarczenie wiedzy, inspiracji, innowacyjnych i praktycznych rozwiązań związanych z dobrostanem człowieka w organizacji. Mówimy o wellbeingu na poziomie strategicznym, w przywództwie, na poziomie operacyjnym, jak budować wellbeingową kulturę organizacyjną, jak tworzyć skuteczne i angażujące programy wellbeingowe. Przedstawimy także najlepsze case study m.in. organizacji, które uczestniczą w naszym cyklicznym Konkursie „The Best of Wellbeing”, na najlepsze działania/programy wellbeingowej realizowane w organizacjach w danym roku. Obecnie zapraszamy organizacje do wzięcia udziału w kolejnej już IV edycji, a zwycięzców poznamy w kwietniu przyszłego roku.

Flexi.pl działa w obszarze wspierania pokolenia 50+. W naszych działaniach wskazujemy m.in., że satysfakcja wzrasta wraz z wiekiem, głównie ze względu na to, że wówczas wracamy do odkładanych wcześniej planów, angażując się w działania i realizację pasji. Wellbeing idzie w parze z metryką?

Agnieszka Czerkawska: Często tak właśnie jest, że nasz poziom dobrostanu wzrasta wraz z wiekiem, znamy już swoje możliwości, mocne i słabsze strony, mamy doświadczenie zawodowe, często na koncie osiągnięcia i sukcesy, nie musimy już udowadniać swojej wartości, częściej odpuszczamy pewne rzeczy, mamy odchowane dzieci i więcej czasu dla siebie i swoich pasji. Choć to nie jest to regułą, bo wraz z wiekiem mogą pojawiać się inne wyzwania, które mają negatywny wpływ na poczucie dobrostanu.

Mamy obecnie tzw. Silver Tsunami pokolenia dojrzałego. Warto więc zwrócić uwagę także na dobrostan pracowników w tej grupie wiekowej. Sama jestem już pokoleniem Flexi, 50 plus, więc wyzwania i potrzeby tego pokolenia są mi bardzo bliskie i dobrze znane. 😊 Dbałość o dobrostan pracowników powyżej 50 roku życia jest istotna, ponieważ mogą oni napotykać specyficzne wyzwania związane ze zdrowiem, motywacją i dostosowaniem do zmieniających się warunków pracy i otaczającego świata.

Flexi.pl: Średnia długość życia się wydłuża, a moment, w którym pokolenia naturalnie się zastępują, przesuwa się w przyszłość. Jednak umownie pokolenie 50+ jest dewaforyzowane, co jest efektem stereotypów. Jak z punktu widzenia psychologii pozytywnej można poprawić ten stan rzeczy i zadbać o pracowników z tego pokolenia?

Agnieszka Czerkawska: Osobiście uważam, że starsi pracownicy mogą wnieść wiele dobrego do organizacji, nie tylko swoją wiedzę i doświadczenie, lecz także inny stosunek do pracy, zaangażowanie i większą lojalność wobec pracodawcy.

Poniżej przedstawiam kilka inspiracji, jak można zadbać o dobrostan pracowników po 50 roku życia:

Zdrowie fizyczne: starsi pracownicy mogą wymagać dodatkowej opieki zdrowotnej oraz budowania świadomości w tym zakresie, aby utrzymać dobrą kondycję fizyczną. Pracodawcy mogą zaoferować programy profilaktyczne, takie jak badania lekarskie, szczepienia, programy edukacyjne, odpowiednie ćwiczenia, spotkania z fizjoterapeutą, edukację w zakresie profilaktyki zdrowotnej oraz propagowanie aktywności fizycznej. Sama jestem instruktorem Nordic Walking i wiem, jak wspaniale i dobroczynnie wpływa na organizm, a do tego może być uprawiany w każdym wieku. Ważne jest również dostosowanie stanowisk pracy, aby zapewnić ergonomiczne warunki i zmniejszyć ryzyko urazów i objawów bólowych.
Zdrowie psychiczne: starsi pracownicy mogą mieć specyficzne wyzwania związane z przemijaniem, ograniczeniami wynikającymi z wieku, poczuciem niedopasowania do szybko zmieniającej się rzeczywistości, menopauzą, andropauzą, syndromem pustego gniazda, gdy dorosłe dzieci opuszczają dom rodzinny. Ważne jest stworzenie przyjaznego środowiska pracy i zapewnienie dostępu do odpowiednich zasobów, takich jak programy wsparcia psychologicznego szkolenia z zakresu radzenia sobie ze stresem, dostęp do konsultacji z psychologiem, psychoterapeutą bądź psychiatrą. Świetnie sprawdzą się również warsztaty z budowania i wzmacniania odporności psychicznej oraz pozytywności np. oparte na bazie psychologii pozytywnej.
Wykorzystanie wiedzy i potencjału: dojrzali pracownicy mają duże doświadczenie i cenne umiejętności, które można wykorzystać w miejscu pracy. Ważne jest docenienie ich wiedzy i doświadczenia, a także zapewnienie możliwości rozwoju zawodowego. Mentoring, szkolenia, programy rozwoju umiejętności, współpraca międzypokoleniowa i tworzenie wielopokoleniowych zespołów, gdzie ważne jest, aby traktować różnice jako moc i szansę do wzajemnego uczenia się i rozwoju. Stworzenie środowiska, w którym wszyscy członkowie zespołu czują się docenieni i mają możliwość wyrażenia swoich potrzeb oraz swojego punktu widzenia, mogą pomóc w utrzymaniu zaangażowania i satysfakcji z pracy pracowników 50 plus.
Elastyczność i równowaga między pracą a życiem prywatnym: starsi pracownicy często mają jeszcze inne zobowiązania, takie jak opieka nad starszymi rodzicami, pomoc dzieciom przy wnukach. Elastyczne godziny pracy, umożliwienie pracy zdalnej lub redukcji czasu pracy mogą pomóc w zachowaniu równowagi między pracą a życiem prywatnym.
Rozwijanie umiejętności cyfrowych: warto zapewnić pracownikom 50 plus szkolenia i wsparcie w zakresie umiejętności cyfrowych, korzystanie z nowych narzędzi technologicznych, komunikacja online, obsługa programów komputerowych itp. To pomoże dojrzałym pracownikom być na bieżąco z technologią i zwiększyć ich efektywność w pracy, zapobiegając wykluczeniu cyfrowemu.
Szkolenia, konferencje, projekty rozwojowe: warto zachęcać pracowników po 50 roku życia do dalszego rozwoju np. poprzez udział w szkoleniach, konferencjach czy projektach i zadaniach rozwijających ich umiejętności. To pozwoli im na dalszy rozwój, zdobycie nowych doświadczeń, poszerzenie zakresu kompetencji oraz nawiązanie nowych kontaktów.
Programy emerytalne: starsi pracownicy mogą być zainteresowani planowaniem emerytalnym i przyszłością finansową. Pracodawcy mogą oferować programy doradcze dotyczące emerytur, szkolenia dotyczące zarządzania finansami osobistymi oraz informacje na temat dostępnych programów emerytalnych oraz konsultacje z doradcami finansowymi.
Budowanie relacji i rozwijanie pasji: warto też zachęcać pracowników 50 plus do budowania wspierających relacji oraz poznania i rozwijania własnych pasji. Po zakończeniu aktywności zawodowej będą mieć wokół siebie życzliwe i wspierające osoby oraz pasję/hobby, które przyjemnie wypełni czas i pozytywnie wpłynie na zachowanie dobrostanu.

Jak widać, tych możliwości zadbania o dobrostan pracowników 50 plus jest wiele, warto zawsze pamiętać, aby zapytać samych zainteresowanych, co dla nich w danym momencie jest ważne i jakiego wsparcia potrzebują.

Flexi.pl: Działa Pani w biznesie, strategicznie planując działania wielu firm i doradzając organizacjom oraz instytucjom. Z praktycznego punktu widzenia coś dziś działa i wspiera wellbeing?

Agnieszka Czerkawska: Obecnie jest wiele możliwości, rozwiązań i gotowych benefitów, które mogą pozytywne wpływać na dobrostan pracowników. Osobiście jestem za tworzeniem działań i programów wellbeingowych szytych na miarę i dopasowanych do potrzeb konkretnej organizacji i jej pracowników. Warto jednak inspirować się rozwiązaniami skutecznymi i sprawdzonymi w innych organizacjach będących liderami wellbeingu.

Zachęcam do pobrania naszego najnowszego, świeżo wydanego, bezpłatnego e-booka „Wellbeing w praktyce” – tam znalazły się najlepsze praktyki liderów wellbeingu w Polsce. Znajdą tam Państwo 12 wellbeingowych case studies, przygotowanych przez przedstawicieli zwycięskich i wyróżnionych firm w konkursie „The Best of Wellbeing 2022” oraz organizacji, które zdobyły certyfikat Wellbeing Leader, komentarze jurorów konkursu, którzy wybrali wyróżniające się organizacje oraz artykuły eksperckie z omówieniem rozwiązań prowellbeingowych, które działają w praktyce.

Zapraszam serdecznie do kontaktu z Wellbeing Institute, jesteśmy po to, by wpierać organizacje w zakresie dbania o dobrostan swoich pracowników, więcej informacji o nas znajdą Państwo na stronie http://www.wellbeinginstitute.com.pl.

Bardzo dziękuję Flexi.pl za zaproszenie do rozmowy i życzę nam wszystkim dużo wellbeingu na co dzień i abyśmy świadomie zadbali o siebie. 😊

Wywiad z Agnieszką Czerkawską zrealizowała Beata Ryba, Flexi.pl.