Równowaga pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym jest konieczna dla zachowania zdrowia fizycznego i psychicznego. Jednak każde pokolenie rozumie ją inaczej, ponieważ na różnych etapach życia mamy odmienne priorytety. Zobacz, jak zachować właściwy balans pomiędzy sferą prywatną a profesjonalną i jak radzi sobie z tym Pokolenie Flexi!
Work-life balance – w praktyce
Work-life balance to umiejętność połączenia pracy z innymi sferami życia, takimi jak rodzina, aktywność społeczna czy własne zainteresowania. Niestety coraz trudniej nam osiągnąć stan równowagi, w którym praca nie zawłaszcza życia osobistego, a życie osobiste nie funkcjonuje kosztem pracy. Jesteśmy w ciągłym biegu, coraz więcej pracujemy i coraz mniej mamy czasu na realizację własnych pasji, na odpoczynek i na bycie z rodziną. Jak wynika z raportu „Nowa era motywacji”, przygotowanego w 2019 roku przez Hays Poland i Mind & Soul Business, aż 65% Polaków stwierdza, że zdarzało im się pracować w weekendy i święta, 55% pracowało w czasie choroby, a 43% podczas urlopu. Brak balansu pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym jest bardzo niekorzystnym zjawiskiem, ponieważ negatywnie odbija się na wielu obszarach naszego życia. Serwis Ergonomictrend.com przeprowadzał ankietę na temat tego, jaka część życia respondentów najbardziej ucierpiała z powodu braku work-life balance. Okazało się, że były to: przyjaźń (47%); troska o siebie (38%); zdrowie psychiczne i emocjonalne (37%) oraz zdrowie fizyczne (35%).
Sandwich Generation, czyli kilka słów o nadmiernych obciążeniach pokolenia 50+
Dla każdego pokolenia termin work-life balance będzie miał nieco odmienne znaczenie, ponieważ wraz z wiekiem zmieniają się nasze role społeczne i priorytety dotyczące pracy. Osoby młodsze często opiekują się małymi dziećmi, natomiast starsze bywają nadmiernie obciążone obowiązkami opiekuńczymi obejmującymi wielu członków rodziny. Z tego powodu starsze pokolenie nazywane jest często „Pokoleniem Kanapkowym” (Sandwich Generation). Sandwich Generation – to pojęcie socjologiczne odnoszące się do dorosłych członków rodzin, którzy z różnych względów muszą obejmować opieką zarówno starzejących się rodziców, jak również dorastające dzieci oraz wnuki, jednocześnie pracując zawodowo. Termin ten dotyczy obecnie osób z pokolenia Baby Boomers i Generation X (roczniki od 1946 do 1979). Jak podaje Centralny Instytut Ochrony Pracy, opieka nad osobami zależnymi co czwartej osobie w wieku 45-50 lat (i więcej) pochłania przeciętnie ponad 6 godzin dziennie. Niekiedy niemożność zrównoważenia życia zawodowego z prywatnym powoduje, że ludzie w wieku od 51 wzwyż, którzy chcieliby jeszcze pracować, muszą całkowicie zrezygnować z aktywności zawodowej lub poważnie ją ograniczyć ze względu na konieczność zajmowania się chorymi lub zniedołężniałymi członkami rodziny. Dotyczy to zwłaszcza kobiet. Jak ustalili ekonomiści z University of Southern California oraz Maria Casanova z California State University, 14% kobiet z pokolenia Baby Boomers i Generation X pracujących w pełnym i niepełnym wymiarze godzin, przeszło na emeryturę wcześniej niż planowało z powodu kryzysu zdrowotnego doznanego przez współmałżonka. Mężczyźni zdecydowanie rzadziej rezygnują w takim wypadku z pracy.
Jak pogodzić dwa światy? Szukać odpowiedniego pracodawcy
Dla ludzi ze starszego pokolenia, nadmiernie obciążonych opieką nad rodziną, istotne jest znalezienie takiego miejsca pracy, które pozwoli im pogodzić życiowe role i jednocześnie będzie źródłem zawodowej satysfakcji. Bardziej niż dobre wynagrodzenie, cenią sobie elastyczny czas pracy oraz pracę zdalną, a także możliwość kształcenia się i rozwoju zawodowego, w celu zdobycia nowych umiejętności, które, niezależnie od wieku, zwiększają szanse na rynku pracy. Pracodawcy mogą ułatwić osiągniecie work-life balance, poprzez różnego rodzaju benefity. Jak? Np. organizując interaktywne szkolenia i warsztaty prozdrowotne dostosowane do potrzeb różnych grup, np. kobiet lub osób 50+ i zachęcając do aktywnego monitorowania swojego stanu zdrowia poprzez badania kontrolne.
W 2018 roku Instytut Gallupa zapytał cztery generacje respondentów, czego oczekują od pracodawcy.
Źródło: Instytut Gallupa
Świadczenia wspierające elastyczność pracy
Źródło: badania Hays Poland, 2019
Czy dyrektywa unijna work-life balance ułatwi harmonijne życie?
Od 2 sierpnia 2022 problem równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym zacznie przybierać formy instytucjonalne, dzięki zaimplementowaniu tzw. dyrektywy work-life balance do polskiego porządku prawnego. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 zwana powszechnie Dyrektywą unijną „work-life balance” została przejęta w 2019 roku a zawarte w niej regulacje obowiązują wszystkie kraje członkowskie. Nadrzędnym celem dyrektywy jest wzmocnienie polityki dotyczącej równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym oraz zwiększenie uczestnictwa kobiet w rynku pracy, poprzez uelastycznienie czasu pracy oraz możliwości korzystania z urlopów. Pracodawcy będą zobowiązani, m. in., do:
- zapewnienia pracownikowi prawa do czasu wolnego od pracy z powodu działania tzw. siły wyższej, w tym w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. Uprawnienie to powinno dotyczyć wyłącznie takich przypadków, gdy niezbędna jest natychmiastowa obecność danego pracownika w związku z chorobą lub wypadkiem członka rodziny;
- zapewnienia rodzicom i opiekunom dzieci do lat 8 elastycznej organizacji pracy poprzez zmniejszenie wymiaru czasu pracy, wprowadzenie elastycznego czas pracy lub pracę zdalną;
- przyznania pracownikowi urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni roboczych w roku w celu osobistej opieki nad krewnymi lub osobami, które wymagają znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych, mieszkającymi z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym.
