Problem bardzo niskich emerytur? Co z tym począć? Czy to skłoni państwo lub samych emerytów do jakichś działań? A może do dłuższej pracy?
Czy emerytom żyje się dostatnio? To pytanie może budzić różne emocje. Bo dane finansowe i statystyczne to jedno, a poczucie wartości emerytur to drugie. Do tego dochodzą realne różnice – spora grupa osób z wysokimi emeryturami oraz duża grupa tych z minimalnymi lub jeszcze niższymi.
Emerytury wzrastają, inflacja również
Emerytury rosną. Dla uczciwości dodajmy, że inflacja także, najwięcej od 20 lat. Prowadzone w ostatnich latach badania pokazują, że statystycznie w gospodarstwach domowych emerytów dochód na osobę jest wyższy niż w gospodarstwach domowych młodych rodzin. Do tego, wg danych z badań GUS oraz niezależnie ZBP sprzed 3 lat, przeciętny (statystycznie) emeryt oszczędzał ponad 300 zł miesięcznie. Wzrósł poziom konsumpcji oraz stan posiadania osób w wieku emerytalnym, a wielu z nich pomaga finansowo dzieciom lub wnukom. Z drugiej strony rośnie rozwarstwienie dochodowe emerytów. Wielu z emerytów otrzymuje jednak minimalną emeryturę lub jeszcze niższą. Oni mają zwykle problemy z pokrywaniem bieżących kosztów mieszkania, energii, mediów oraz lekarstw. A po opłaceniu ich, ledwo wystarcza na jedzenie, nie mówiąc już o drobnych przyjemnościach. Te osoby muszą liczyć na pomoc bliskich.
Taki obraz pokazuje ankieta „Faktu”, w której tylko co 7. emeryt odpowiedział, że wiedzie mu się dobrze. Redakcja tej gazety opublikowała wyniki sondażu. Starsze osoby biorące udział w ankiecie nie są zadowolone ze swojej sytuacji materialnej (74%). Niewielu odpowiedziało, że ocenia swoją sytuację finansową jako dobrą lub bardzo dobrą (14%).
Spójrzmy na dane. Po waloryzacji w marcu 2021 roku średnia kwota emerytury w Polsce wynosiła 2545 złotych brutto. Kobiety otrzymują zwykle niższe świadczenia – średnio 2128 złotych brutto. Mężczyźni otrzymują emeryturę w wysokości średnio 3184 złotych brutto. Różnica wynika, m.in., z liczby lat stażu zawodowego, wyższych pensji, od których były odprowadzane składki emerytalne ZUS w zawodach „typowo męskich” (górnictwo, hutnictwo, itp.) oraz przewidywanej długości życia po osiągnięciu wieku emerytalnego (60 lat – panie, 65 lat – panowie). Minimalna emerytura to z kolei 1250,88 złotych brutto. Mają ją zagwarantowane osoby z odpowiednim minimalnym stażem pracy (20 lat – panie, 25 lat – panowie). W przypadku mniejszej liczby lat takiego stażu ubezpieczeniowego, po osiągnięciu wieku emerytalnego można liczyć na emeryturę niższą od minimalnej, wyliczoną na bazie wpłacanych składek.
Obecnie emeryturę niższą od minimalnej otrzymuje ok. 350 tys. osób. I co roku ta liczba rośnie. Według szacunków ZUS do 2025 roku takich osób może być około 1 milion. Z tego niektórzy dostają po kilkaset złotych miesięcznie, ale rekordziści tylko groszowe świadczenia. Dlatego trwają przymiarki do zmiany tego stanu, ale nie można raczej liczyć na gruntowną zmianę sytuacji finansowej osób, które dzisiaj są w takiej sytuacji.
Komentarz redakcyjny Flexi.pl:
Wobec dynamicznych zmian demograficznych, wzrasta liczba osób pobierających emerytury, a zatem i koszt dla FUS i budżetu państwa. W kolejnych latach przewiduje się większe niż dzisiaj kłopoty z pokrywaniem przez budżet państwa kosztów emerytur. A coraz więcej osób wchodzących w wiek emerytalny (najniższy w Europie dla kobiet) nie ma wymaganego stażu pracy. Do tego maleje liczba młodszych osób na rynku pracy, którzy płaciliby składki emerytalne ZUS (na obecnych emerytów) oraz podatki do budżetu (czyli także w jakiejś części na obecnych emerytów). Wniosek – liczenie na znaczącą poprawę wysokości świadczeń w kolejnych latach dla osób w wieku emerytalnym, może być złudne. Bez względu na to, kto będzie rządził w państwie. Obecne emerytury nie powinny być zagrożone, ale świadczenia przyszłych emerytów będą znacząco niższe. Polityka społeczna państwa będzie musiała skupiać się na wsparciu tych najuboższych.
W związku z powyższym, najbardziej racjonalnym podejściem będzie zachowanie swojej aktywności zawodowej dłużej niż do osiągnięcia wieku emerytalnego. Oczywiście przez osoby, które mogą, chcą i mają takie możliwości! To większa przyszła emerytura, wyższe dochody, poczucie przydatności społecznej i wiele innych plusów. Portal Flexi.pl wychodzi tej sytuacji naprzeciw, wspierając osoby 50+, czyli w wieku przedemerytalnym i starszym, w aktywizacji zawodowej oraz zachęcając pracodawców do zatrudniania osób z Pokolenia Flexi lub dając im możliwość dorobienia do niskiej emerytury.
