Trwa wielka ucieczka przed wojną z terenów Ukrainy. Skala tej migracji jest olbrzymia. Do Polski może dotrzeć nawet 3 miliony Ukraińców. Głównie kobiet z dziećmi i osób starszych. To wielkie wyzwanie dla nasz wszystkich – dla każdego Polaka, który z serca pomaga, wspiera i przyjmuje pod swój dach uchodźców, dla organizacji pomocowych, a także dla instytucji samorządowych i państwowych. To także wielkie wyzwanie dla pracodawców – zatrudniających i dających możliwość zarabiania.
Pomoc a prawo, czyli Flexi.pl sprawdza aktualny stan przepisów
Poniżej parę użytecznych na tym etapie (08.03.22) informacji, wg założeń rządowych do ustawy:
- Na finansowe wsparcie będą mogli liczyć Polacy, którzy przyjmują pod swój dach rodziny z Ukrainy. Rząd zakłada, że będzie to 40 zł dziennie na osobę, czyli ok. 1200 zł miesięcznie.
- Legalizacja pobytu Ukraińców w uproszczony sposób, którzy przekroczyli granicę od 24.02.2022 – wystarczy potwierdzenie ze Straży Granicznej w dokumencie tożsamości lub na zaświadczeniu wydanym przez nią.
- Dostęp do publicznej służby zdrowia, edukacji dla dzieci i świadczeń socjalnych, na zasadach jak dla obywateli Polski;
- Legalizacja zatrudnienia w uproszczony sposób. Pracodawca w ciągu 7 dni od zatrudnienia osoby będzie miał obowiązek zgłoszenia poprzez kanały elektroniczne praca.gov.pl, że daną osobę zatrudnił.
Legalny pobyt na terytorium Polski Ukraińca, czyli Flexi.pl weryfikuje stan prawny
- Obywatele Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę, będą mogli legalnie przebywać w Polsce przez 18 miesięcy. Będzie to dotyczyć osób, które przybyły do Polski bezpośrednio z Ukrainy i zadeklarowały zamiar pozostania na terytorium naszego kraju.
- Przewidziano także ścieżkę dalszej legalizacji pobytu obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną. Osobom, którym pobyt na terytorium Polski jest lub był uznawany za legalny, będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Będzie ono udzielne jednorazowo na okres 3 lat, licząc od dnia wydania decyzji.
- Ustawa zakłada nadanie numeru PESEL obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z wojną. Rozwiązanie to pozwoli na realizację szeregu usług publicznych na rzecz tych osób. W tym celu przewidziano specjalny tryb uzyskania numeru PESEL, na wniosek zawierający katalog podstawowych danych. Będzie to odformalizowana procedura umożliwiająca uzyskanie numeru PESEL bez konieczności wykazywania podstawy prawnej dla jego posiadania.
- W celu ułatwienia dostępu do usług publicznych online przewiduje się, że wraz z nadaniem numeru PESEL obywatele Ukrainy będą mogli uzyskać profil zaufany.
- Uzyskanie numeru PESEL przez obywateli Ukrainy nie wpłynie na kwestię uzyskania polskiego obywatelstwa.
Dostęp do rynku pracy
- Obywatelom Ukrainy zostanie zagwarantowany dostęp do polskiego rynku pracy oraz rejestracja w powiatowym urzędzie pracy.
- Aby skorzystać z tego rozwiązania, pracodawca będzie musiał w ciągu 7 dni powiadomić za pośrednictwem praca.gov.pl właściwy urząd pracy o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
- Obywatele Ukrainy będą mogli również skorzystać z usług rynku pracy w postaci, m.in., pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń – na takich samych zasadach, jak obywatele polscy.
Pomoc socjalna i wsparcie na utrzymanie
- Przewidziano pomoc obywatelom Ukrainy udzielaną przez wojewodów i samorządy. Może ona polegać, m.in., na zakwaterowaniu czy zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego.
- Każdy podmiot (w szczególności osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo domowe, która zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną) będzie mógł otrzymać świadczenie na podstawie umowy zawartej z gminą. Świadczenie to będzie mogło być wypłacane maksymalnie przez 60 dni, a jego wysokość zostanie określona w rozporządzeniu Rady Ministrów. Przewiduje się, że będzie to 40 zł dziennie, czyli ok. 1200 zł miesięcznie.
- Obywatele Ukrainy będą mogli ubiegać się o jednorazowe świadczenie pieniężne na utrzymanie w wysokości 300 zł na osobę. Chodzi w szczególności o pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.
- Udzielana będzie także pomoc w formie paczek żywnościowych lub posiłków w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014–2020 współfinasowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.
Świadczenia rodzinne
- Obywatele Ukrainy, którzy uciekają przed wojną, będą mieli prawo do pracy na terytorium Polski. Wynikają z tego dostęp do świadczeń społecznych czy dofinansowanie dotyczące obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Opieka zdrowotna
- Każdy obywatel Ukrainy legalnie przebywający w Polsce będzie miał zagwarantowany dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia, na tych samych zasadach, co obywatele Polscy.
- Narodowy Fundusz Zdrowia zapłaci za każde świadczenie medyczne dla obywatela Ukrainy w publicznej służbie zdrowia. Finansowanie tych świadczeń będzie zagwarantowane z budżetu państwa.
Oświata i wychowanie
- Wprowadzone zostaną rozwiązania, które pozwolą na zapewnienie kształcenia i wychowania dzieciom lub uczniom będącym obywatelami Ukrainy objętymi przepisami ustawy. W tym celu będą mogły być tworzone inne lokalizacje prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych podporządkowane organizacyjnie szkołom lub przedszkolom.
- Rząd przeznaczy dodatkowe środki z budżetu państwa na kształcenie uczniów z Ukrainy.
- Ukraińscy studenci, którzy uciekli przed wojną, będą mogli kontynuować naukę na polskich uczelniach.
Tak wyglądają obecnie (stan na 8.03.22 r.) założenia ustawy, która może być jeszcze zmieniona podczas procesu legislacyjnego.
Dla pracodawców
Flexi.pl zachęca pracodawców do śledzenia zmian w przepisach dotyczących zatrudniania osób z Ukrainy. Z jednej strony na temat niesienia realnego wsparcia, poprzez umowy o pracę, umowy o pracę tymczasową czy nawet zlecenia. Z drugiej strony poprzez doradzanie i wspieranie legalnego pobytu, zakładania działalności gospodarczej i pomocy finansowej.
W tym celu zamieszczamy kilka linków do stron, na których można znaleźć fachowe porady prawne w tym zakresie:
- https://grantthornton.pl/raporty-i-artykuly/
- Informacje na temat pomocy dla osób uciekających przed konfliktem zbrojnym | LinkedIn
- http://www.gowork.pl/poradnik/3/prawo-pracy/jak-zatrudnic-ukrainca-krok-po-kroku-zasady/
Wszystkie ręce na pokład! Nasz portal Flexi.pl wspiera wszelkie akcje pomocowe dla Ukrainy!